Kekik türleri hem baharat, tıbbi çay, gıda koruyucu olarak gıda sanayinde, hem de uçucu yağ içermesi nedeniyle tıp ve eczacılıkta oldukça önemli yere sahip tıbbi bir bitkidir.
Türkiye’de yetişen kekik türleri, başlıca Origanum, Thymus, Coridothymus, Thymbra ve Satureja cinslerine aittir. Bu türlerin hepsine genel olarak ‘kekik’ denilmektedir. Türkiye’de bu beş cinse ait toplam 81 tür bulunur. Bunların yaklaşık %50.6’sı endemiktir.
Tıbbi değeri en yüksek kekik türleri arasında; Thymus vulgaris (Adi kekik), Origanum onites (Bilyalı kekik, İzmir kekiği), Origanum majorana (Mercanköşk) gelir.
Aynı botanik aileye (Lamiaceae-Ballıbabagiller) mensup kekik türleri, botanik açıdan farklılıklar gösterir. Genel olarak, Doğu Akdeniz ülkeleri ile Türkiye’de Marmara, Ege ve Akdeniz’de dağılım gösterirler. Kayalık yamaçlar, taşlı tepeler, 1400 m’ye kadar yükseklikte doğal olarak yetişirler. Kumlu, süzek toprakları, güneşli yerleri sever, alkali ortamlarda iyi gelişim gösterirler. Tohum ve çelikle çoğaltılırlar. Çelikle çoğaltma, bitkinin dal veya gövde kısımlarının kesilerek köklendirilmesiyle yapılır.
Bahçenizde kolayca kekik yetiştirmek için aşağıdaki adımları takip edebilirsiniz:
Ana bitkiden, en az 8-10 cm uzunluğunda, sağlıklı bir dal veya gövde kısmı kesilir.
Kesim işlemi steril bir makas veya bıçak kullanılarak yapılmalıdır.
Kesilen dal veya gövde kısmının alt ve üst kısmındaki yapraklar temizlenir. Bu kısım üzerinde 2-3 veya daha fazla göz açıkta bırakılır.
Köklendirme ortamı olarak uygun bir toprak veya torf-perlit karışımı kullanılır. Bu ortamın nemli olması önemlidir.
Kesilen dal veya gövde kısmı, en az 2 göz toprak altında kalacak şekilde köklendirme ortamına dikilir ve hafifçe bastırılır.
Bitki, köklendirme ortamının nemli kalması için bir torba veya kapakla örtülür. Bu işlem, bitkinin nem kaybını önlemek ve köklerin oluşmasını kolaylaştırmak için yapılır.
Bitkinin kökleri oluşmaya başladığında, kapak veya torba yavaş yavaş açılır ve bitki, yeni çevresine adapte olması için yavaş yavaş daha az nemli bir ortama maruz bırakılır.
Bitkinin kökleri yeterince geliştikten sonra, uygun bir saksıya veya bahçeye dikilir.